Idea

Idea Konferencji z cyklu ANTIKON, założenia tegorocznej, XX Jubileuszowej Konferencji i podróży studyjnej ANTIKON 2023

Towarzystwo SZCZECIN-EXPO od 1996 roku organizuje Konferencje z cyklu ANTIKON, które mają bogatą historię i powtarzalny charakter. Pierwsza edycja ANTIKON-u odbyła się w 1996 r. Początkowo były to głównie spotkania o charakterze targowo-wystawienniczym, ludzi i firm związanych z szeroko pojętą konserwacją zabytków. W 1997 odbyła się pierwsza konferencja naukowa, poświęcona głównie tematyce ochrony zabytków, założeń ogrodowych (zorganizowana przy udziale Ośrodka Ochrony Zabytkowego Krajobrazu w Warszawie). Od 1998 ANTIKON podjął, po raz pierwszy, szeroko pojętą tematykę ochrony i konserwacji obiektów ryglowych. Tematyka ta okazała się tak ważna, obszerna i międzynawowa, że stała się specyfiką naszych konferencji – stąd jej tytuł „Architektura ryglowa – wspólne dziedzictwo”. Od 2000 roku z uwagi na szeroko podjętą współpracę z kolegami ze służb konserwatorskich Meklemburgii Pomorza Przedniego konferencja zyskała charakter polsko-niemiecki. W trakcie kolejnych edycji ANTIKON-u zaprezentowano ponad 150 referatów dotyczących zabytkowych parków i cmentarzy, ochrony krajobrazu, renowacji zabytkowych zespołów miejskich, budownictwa chłopskiego, zabudowy małomiasteczkowej i miejskiej, architektury sakralnej, zachowania architektury drewnianych synagog, zasad konserwacji, technologii i produktów niezbędnych dla prac remontowych, kwestii zabezpieczenia przeciwpożarowego, inwentaryzacji zasobów tej architektury, zabytkowej stolarki, kolorystyki, metod badawczych i konserwatorskich, historycznych konstrukcji dachowych oraz refleksji inwestorów. Z roku na rok poszerzano formułę konferencję, wzbogacając ją o podróże studyjne „in situ” oraz stale poszerzając grono Współorganizatorów, którzy tworzą Radę Merytoryczną Konferencji z cyklu ANTIKON.

Obecnie w skład Rady programowej wchodzą Landowi i Wojewódzcy Konserwatorzy Zabytków oraz Szefowie następujących instytucji: Krajowy Urząd Konserwacji Zabytków i Krajowe Muzeum Archeologiczne w Brandenburgii, Krajowy Urząd Konserwatora Meklemburgii Pomorza Przedniego, Krajowy Urząd Ochrony Zabytków w Saksonii, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Szczecinie, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków we Wrocławiu, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Zielonej Górze, Oddział Terenowy Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Szczecinie, Biuro Dokumentacji Zabytków w Szczecinie, Niemiecko-Polska Fundacja Ochrony Zabytków Kultury z Görlitz.

Podczas wieloletniej organizacji konferencji Towarzystwo stale i nieprzerwanie współpracuje z Partnerami tworzącymi Radę Merytoryczną Konferencji, którzy swoją wiedzą i zasobem kompetencji gwarantują wysoki poziom merytoryczny organizowanych spotkań, wspólnie kreując program merytoryczny konferencji i podróży studyjnej (wygłaszane referaty w połowie są autorstwa polskiego, a w połowie niemieckiego). Podróż studyjna odbywa się (w poszczególnych latach) po stronie niemieckiej lub po stronie polskiej. Partnerzy angażują się w realizację projektu poprzez: wspieranie działań merytorycznych i organizacyjnych związanych z konferencją i podróżą studyjną, propagują ideę przedsięwzięcia, wspierają je finansowo oraz są zaangażowani we wszystkie etapy realizacji wydarzenia. Wspomniana współpraca z Partnerami niemieckimi jest bardzo ścisła i w efekcie tak dalece zawiązanych stosunków partnerskich przeniosła się także na inne pola aktywności kulturalno - społeczno - gospodarczej.

Konferencja ANTIKON od lat przyczynia się do szeroko rozumianej popularyzacji wiedzy wśród właścicieli obiektów ryglowych w sprawie prawidłowego przeprowadzania remontów, prac konserwatorskich i ochrony obiektów. Uczestnicy ANTIKONU promują unikalny charakter dziedzictwa kulturowego architektury drewnianej i ryglowej zarówno w Niemczech jak i w Polsce. Długoletnia współpraca w ramach ANTIKONU polskich konserwatorów, historyków sztuki, ze specjalistami z Niemiec pozwala na wymianę cennych doświadczeń w zakresie ochrony dziedzictwa architektonicznego oraz ich skuteczne wykorzystanie.

O wielopłaszczyznowości projektu ANTIKON świadczy możliwość spotkania, wymiany poglądów i doświadczeń różnych grup zawodowych i społecznych zainteresowanych losem i zachowaniem obiektów o architekturze ryglowej. ANTIKON popularyzuje i poszerza wiedzę o potrzebie ratowania dziedzictwa kulturowego. Zaniedbanie bieżącej konserwacji, przeprowadzane nieprawidłowo remonty, a także brak odpowiednich zabezpieczeń stały się powodami bezpowrotnego zanikania tego tradycyjnego dla naszych terenów budownictwa. Wielkie straty spowodowało także bezmyślne traktowanie i niedocenianie zabudowy z „pruskiego muru”, stąd ogromna potrzeba wymiany doświadczeń i dokonywania wspólnych działań. Konferencja przyczynia się do szeroko rozumianej popularyzacji wiedzy wśród konserwatorów zabytków, architektów, etnografów, właścicieli obiektów ryglowych w sprawie prawidłowego przeprowadzania remontów, prac konserwatorskich i ochrony obiektów po obu stronach granicy.

W konferencji uczestniczą liderzy opinii, którzy rozpowszechnią informacje o tym regionie w swoich miejscach pracy i zamieszkania, zarówno w Polsce jak i w Niemczech. Konferencja i podróż studyjna nie tylko przyczynia się do promocji osiągnięć w zakresie opieki nad zabytkami i upowszechniania wiedzy o zabytkach ale jest również okazją do spotkań naukowców, praktyków i pasjonatów oraz wszystkich zainteresowanych ochroną zabytków i dziedzictwem kulturowym, co stwarza możliwość integracji różnych środowisk społecznych.

Konferencja ANTIKON jest największym tego typu polsko-niemieckim przedsięwzięciem w kraju. Podkreśla także aspekt socjologiczny i historyczny pojednania polsko-niemieckiego. Proces dokonywania zmian w mentalności Polaków i Niemców, wspólne przedsięwzięcia wynikające z nawiązanych podczas konferencji kontaktów, a także doświadczenia specjalistów tematu uwieczniamy i dokumentujemy w Materiałach Konferencyjnych.

Patronat Honorowy nad Konferencją tradycyjne, od lat obejmują:

• Minister Nauki, Badań i Kultury Kraju Związkowego Brandenburgia
• Minister Edukacji, Nauki i Kultury Kraju Związkowego Meklemburgia - Pomorze Przednie
• Wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Generalny Konserwatora Zabytków
• Krajowy Konserwator Zabytków Brandenburgii
• Krajowy Konserwator Meklemburgii Pomorza Przedniego
• Krajowy Saksoński Konserwator Zabytków
• Dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa
• Prezesa Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków

Konferencje i podróże studyjne ANTIKON są obejmowane specjalistycznym Patronatem Prasowym przez: Biuletyn Informacyjny Konserwatorów Dzieł Sztuki z Łodzi, Spotkania z Zabytkami z Warszawy, Renowacje i Zabytków z Krakowa a Patronatem Medialnym przez Kurier Szczeciński, TVP 3 Szczecin, PORTAL W-A.PL.